Οι πρακτικές που ακολουθούν είτε περιλαμβάνονται σε συστάσεις ευρωπαϊκών οργάνων για την ενδυνάμωση των μηχανισμών νομικής βοήθειας και τη θεσμοθέτηση συστημάτων ελέγχου και διαφάνειας κατά την εφαρμογή τους είτε εφαρμόζονται σε χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης. Από τις επιμέρους πρακτικές των ευρωπαϊκών χωρών, έχουμε επιλέξει αυτές που ταιριάζουν στο υπάρχον στη χώρα μας σύστημα νομικής βοήθειας και ως εκ τούτου μπορούν να υιοθετηθούν άμεσα από την Πολιτεία.
Οι παρακάτω πρακτικές δεν αφορούν μόνο τη νομική βοήθεια στο χώρο της ποινικής δικαιοσύνης αλλά αφορούν συνολικά το σύστημα παροχής νομικής βοήθειαςσε όλο το φάσμα του δικαίου.
ΧΡΗΣΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ
-Δημιουργία ιστοσελίδας η οποία συγκεντρώνει και περιλαμβάνει όλες τις απαραίτητες και χρήσιμες πληροφορίες για τους ωφελούμενους, και κυρίως τους όρους και τις προϋποθέσεις πρόσβασης σε δωρεάν νομική βοήθεια. Η ιστοσελίδα θα πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες με τρόπο έγκυρο, απλό και κατανοητό, να είναι φιλική προς τον χρήστη και να ανανεώνεται τακτικά.
-Ανάλογες ιστοσελίδες μπορούν να περιλαμβάνουν και εξατομικευμένες πληροφορίες προς τους ενδιαφερόμενους ως προς το είδος της νομικής βοήθειας που χρειάζονται, τα έγγραφα που πρέπει να συγκεντρώσουν και την αρμόδια αρχή στην οποία πρέπει να απευθυνθούν προκειμένου να τους διοριστεί δικηγόρος(livechat, chatbot).
-Σε απομακρυσμένα μέρη μιας γεωγραφικής επικράτειας, και ιδίως στο επίπεδο της νομικής συμβουλευτικής, γίνεται χρήση του διαδικτύου και του videoconferencing ώστε πολίτης να έχει άμεση και έγκαιρη πρόσβαση σε νομική συμβουλή χωρίς να χρειάζεται να μετακινείται άσκοπα, ιδίως δε όταν ανήκει σε ομάδα χαμηλού εισοδήματος.
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ
Η παροχή έγκυρων και αξιόπιστων πληροφοριών, συμβουλών, βοήθειας και εκπροσώπησης είναι σημαντική προκειμένου να διασφαλίζεται η αποτελεσματική και ουσιαστική πρόσβαση σε έννομη προστασία και ταυτόχρονα να αξιοποιούνται με ορθό και συνετό τρόπο οι πόροι του κράτους.
Θα πρέπει συνεπώς να υπάρχει εποπτεία και έλεγχος των υπηρεσιών που παρέχονται και ιδίως:
– Επιλογή δικηγόρων με αντικειμενικά κριτήρια
-Διαρκής εκπαίδευση δικηγόρων που παρέχουν νομική βοήθεια
-Θεσμοθέτηση συστήματος καταγραφής παραπόνων από τους ωφελούμενους μέσω επίσημης και αμερόληπτης διαδικασίας
-Θεσμοθέτηση επίσημης και αμερόληπτης διαδικασίας με την οποία θα αντικαθίσταται ο δικηγόρος νομικής βοήθειας σε περίπτωση που κρίνεται ανεπαρκής στην εκτέλεση των καθηκόντων του
-Ανάθεση υπόθεσης σε δικηγόρο με βάση την ειδίκευση και την εμπειρία του
-Έλεγχος συνδρομής τυχόν αντικρουόμενων συμφερόντων στο πρόσωπο του δικηγόρου.
ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Συστηματική καταγραφή:
-αριθμού δικηγόρων που μετέχουν στο σύστημα νομικής βοήθειας
-αριθμού ωφελούμενων
-επιμέρους κατηγοριών ωφελούμενων (π.χ. με βάση το φύλο, την ένταξη σε ευάλωτη ομάδα κτλ)
-είδους υποθέσεων
-κόστους
-έκβασης δίκης
Τα ως άνω στοιχεία, ανάλογα με το είδος τους, είτε συμπληρώνονται και δημοσιοποιούνται από τον αρμόδιο για το σύστημα νομικής βοήθειας φορέα είτε από τους ίδιους τους δικηγόρους που είναι υποχρεωμένοι να συμπληρώνουν μια εξατομικευμένη αναφορά (φόρμα) για κάθε υπόθεση που χειρίζονται.